Tümöre “canlı takip”
Kanser vakaları dünya genelinde artış göstermeyi sürdürürken tedavi tarafında da umut veren gelişmeler yaşanıyor. Akıllı radyoterapi tedavilerinde son zamanlarda ön plana çıkan MR Linac cihazı modern teknolojisiyle dikkat çekiyor. Dünyada ve ülkemizde sınırlı sayıda bulunan bu cihaz yardımıyla tümör ve organ hareketi hesaba katılıyor; böylece tümör anlık ve canlı takip edilerek yüksek hassasiyette ışınlama yapılabiliyor. CMM (Kapsamlı Hareket Yönetimi) ismi verilen bu özelliği dünyada yalnızca 5 merkezde, Türkiye’de ise sadece Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nde bulunuyor. MR Linac cihazı ile ilgili bilgi veren Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Bölümü Direktörü Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, “Cihaz, sadece tümörü hedef alıyor, tümör harici diğer organlara minimal doz vererek toplamda hastaya verilen radyasyon yükünü düşürüyor. Hareket eden tümörlerin ve etraflarındaki sağlam organların kesin konumunu belirleyebilen cihaz adeta navigasyon görevi görüyor ve ışının tam adrese ulaştırılmasını sağlıyor” dedi.
Dünya Sağlık Örgütü’ne bağlı Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı’na göre Avrupa’daki kanser vakaları gelecek 20 yılda yüzde 22,5 oranında artacak. Bu tablo 2022 yılında yaklaşık 20 milyon olarak açıklanan vaka sayısının bu yıl 30 milyonu aşması anlamına geliyor. Dünya genelinde vaka sayısı artarken kanser tedavisinde de gelişmeler sürüyor. Dünyada ve ülkemizde sınırlı sayıda bulunan MR linac akıllı radyoterapi cihazları yardımıyla tümör ve organ hareketi hesaba katılıyor ve böylece tümör anlık ve canlı takip edilerek yüksek hassasiyette ışınlama yapılabiliyor. MR Linac’lara yeni eklenen ve CMM (Kapsamlı Hareket Yönetimi) ismi verilen, hareketi dikkate alarak tedaviler yapabilen cihaz dünyada yalnızca 5 merkezde, Türkiye’de ise sadece Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nde bulunuyor.
Navigasyon görevi görüyor, ışını tam adresine ulaştırıyor
MR Linac’ın yüksek kaliteli görüntüler sağlayan bir radyoterapi cihazı olduğunu anlatan Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Bölümü Direktörü Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, “Cihaz hareket eden tümörlerin ve etraflarındaki sağlam organların kesin konumunu belirleyebiliyor. Cihaz adeta navigasyon görevi görüyor ve ışının tam adrese ulaştırılmasını sağlıyor. Bu sayede tedavi edilen tümör hacimleri azaltılırken, radyasyona bağlı olumsuz etkiler de en aza indiriliyor” dedi. MR Linac ile, gerektiğinde hastaya verilen radyasyon dozunun her seansta tekrar ayarlanabildiğini vurgulayan Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, “Özellikle küçük tümörlerin tedavisinde olağanüstü hassasiyette ışınlama yapıyor. Cihaz kanser hücrelerinin vücudun farklı bölgelerine yayıldığı durumlarda veya daha önce radyoterapi almış hastaların yeniden tedavi edilmesinde önemli bir rol üstleniyor” diye konuştu. Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, MR Linac cihazının en çok faydalanıldığı kanser türlerini; pankreas, karaciğer, prostat, rektal kanserler, baş-boyun kanserleri, meme kanserleri, böbrek tümörleri, akciğer ve beyin tümörleri olarak sıraladı.
Anlık ve yüksek kalitede görüntü veriyor
Geleneksel radyoterapi tedavisinin, bilgisayarlı tomografi görüntüsü kullanmayı ya da referans işaretleyicilerin yerleştirilmesi için cerrahi bir işlem gerektirdiğini paylaşan Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, “Oysa MR Linac geleneksel yöntemlere kıyasla, ekstra radyasyon maruziyetine gerek kalmadan tedavi sırasında anlık MR görüntüsü alabiliyor. Bu da hastanın radyasyon temasını azaltarak onu oluşabilecek risklerden koruduğu anlamına geliyor. Görüntü kalitesi yüksek olduğu için tümörler daha net bir şekilde analiz ediliyor. Tedavi sırasında alınan anlık görüntüler sayesinde hastanın günlük anatomik değişiklikleri belirlenebiliyor” dedi.
Tedavi sonrası yan etki azalıyor ve yaşam kalitesini yükseltiyor
Adaptif yöntemde tedavi süreci boyunca meydana gelen anatomik değişikliklerin anında değerlendirilerek tedavinin kolaylıkla optimize edildiğini ifade eden Prof. Dr. Hale Başak Çağlar, “Böylece hastanın tümörü daha iyi hedefleniyor, sağlıklı dokulara verilen radyasyon dozu en aza indiriliyor ve sağlıklı organlar gereksiz radyasyondan korunuyor. MR Linac, sağlıklı organlardaki toksisiteyi, yani radyasyon zararını azalttığı için kanser tedavisi sonrasında hastanın yaşam kalitesini de yükseltiyor” şeklinde konuştu.
