Ayşenur Asuman UĞUR
Sağlık programcısı/ Gazeteci
Sağlık Yön. Bilim Uzmanı
Gelecekte, ameliyathane, acil ve yoğun bakım hizmetleri dışındaki hizmetler evde verilirken, buradaki koordinasyon ise mobil akıllı cihazlarla sağlanabilecek.
Bilgi çağında gelinen son aşamada her sektörde olduğu gibi sağlık alanında da oyunun kuralları değişiyor. Artık hayal gücü bilginin önüne geçebiliyor. Beynin sol yanı ile ilgili analitik işler hızla dijital hale getirilirken, beynin sağ yarısının işlevleri olan yaratıcılık, hayal gücü ve inovasyon da hepsinden önemli hale geliyor. Bu tabloda artan oranda beynin sağ yarısı ile ilgilenen şirketler en büyük büyüme hızlarını yakalıyor. Sağlıktaysa yaratıcılık ekonomisi ekosistemde yerini alıyor. Peki gelecekte sağlık çalışanları ve hastaları ne gibi bir çalışma ve iyileşme sistemi bekliyor. İşte bazıları…
Bazı uzmanlıklar önemini yitirecek Doktorlar için bazı uzmanlık dalları önemini yitirecek ve bu konuda yeni görev tanımları ortaya çıkacak. Gelecekte doktorlar hemşirelerden daha çok biyoteknoloji ve biyomedikal uzmanlarıyla çalışacaklar. Yeni organlar üreten doku mühendisliği önemli hale gelecek.
Akıllı aparatlar hemşire olacak Hemşirenin geleneksel görevlerini akıllı aparatlar ve aplikasyonlar alırken, bilgi seviyesi yüksek özel konularda uzmanlaşmış hemşire sayısı artacak. Hemşirenin hasta ve yakınlarını izlem ve eğitim görevi artacak.
Doktor ve hemşirenin iş yükü azalacak Günümüzde akıllı telefonlara indirilebilen 20 bin civarında aplikasyonla tansiyona, nabıza, ateşe, açlık kan şekerine ve hastanın EKG’sine bakılabiliyor. İlerleyen zamanlarda bu verilerin kaydedilip eş zamanlı olarak doktora iletilmesi durumu yaygınlaşacak. Böylece hasta kendi sağlığını kolayca takip edebilir duruma gelirken, doktorun ve hemşirenin de iş yükü azalacak.
Hastane eve taşınacak Gelecekte hastaneler hacim olarak küçülecek. Ameliyathane, acil ve yoğun bakım hizmetleri dışındaki hizmetler evde verilirken, buradaki koordinasyon ise mobil akıllı cihazlarla sağlanabilecek. Hastaneler dijital hastane, duvarsız hastane nitelikleriyle evrilecek ve sağlık hizmetleri daha çok kağıtsız altyapıda entegre olmuş bu hastanelerde verilecek. Çevreye duyarlılık artarken çevre dostu yeşil hastaneler gittikçe çoğalacak.
Transparan hasta dönemi
E-sağlık uygulamaları artacak. Robotik cerrahi kullanımıyla uluslararası ameliyathaneler kurulacak ve tele tıp uygulamaları ile hasta rahatça muayene edilecek ve değerlendirilecek. Daha ileriki evrede holografik projeksiyonlarla hastanın aynı boyutunun transparan görüntüsü ile teşhis yapılabilecek. Sanal hastane ve doktorlar ortaya çıkacak.
P4 tıbbı geliyor
Doktor hasta ilişkisi geleneksel tam teslimiyetçilik yani bir yönüyle pederşahi boyutunun dışına çıkmaya başlayacak. Artık hastalar sağlıklarının sorumluğunu daha çok üzerlerine alacaklar. Kendi sağlıkları hakkında daha çok söz sahibi olurken dolayısıyla sağlık kültürüne sahip katılımcı bir yapı oluşabilecek. Bunun sonucunda da sağlık okur-yazarlığı artacak. Akıllı mobil cihazlarla hastanın tahlil ve tetkik sonuçları ve o anki durumu eş zamanlı olarak doktoruna iletebilecek. P4 tıbbı dediğimiz öngörücü, önleyici, bireysel ve katılımcı yaklaşım artacak. Artık hasta sağlığının sorumluluğunu kendi üzerine daha çok alacak. Ayrıca hastalar genlerine özgü beslenebilecek ve ilaç alabilecekler.
Evde bakım uygulamaları öne çıkacak Önleyici tıp, halk sağlığı uygulamaları daha ön plana çıkacak. Biyoteknoloji, nanoteknoloji teknikleriyle üretilen yeni nesil ilaçlarla ve aşılarla tedavide başarı hızla artarken, yaşam süresi de gittikçe artacak. Ama artan yaşlı nüfusla beraber kronik hastalık yükü de artacak. Bu tabloda da bakım hastanelerden eve doğru kayacak.
Klonlanmış organ bankaları, Bioenformasyon uygulamaları
Gelecekte gen çalışmaları, doku mühendisliği, kök hücre uygulamaları, insan genomunun haritasını çıkaran bioenformasyon uygulamaları öne çıkacak. Klonlanmış organ bankaları, kanser hücresini hedef alan yeni nesil ilaçlar ve biyolojik saati sıfırlayan yaşlanma sürecini yavaşlatma uygulamaları da yaygınlaşacak.
Sağlık meslekleri artıyor? Günümüzde 110 civarı sağlıkla ilgili meslek tanımlanıyor. Fakat bu değişimin rüzgârıyla bu mesleklerin sayıları da artacak. Tıpta yeni uzmanlık alanları gelişirken ve sağlıkta ara meslek sayıları da artacak. Bir yandan da bazı sağlık meslekleri zaman içinde önemini yitirirken bazıları da başka alanlara kayabilecek. Örneğin ön büro robotları hastaları karşılayıp, hasta hizmetlerinde aktif rol alabilecekler.