Kaygıları kenara bırakan annelerin bebekleri daha mutlu oluyor. Stres yönetimini kontrol edemeyen anne adayları, korku dolu senaryolarla hamileliği kendine zehrederken, bebeğinin sağlıklı gelişimini de riske atıyor. Sevgili anne adayları artık yapışık plasentadan korkmamalı… Çünkü tecrübeli uzman ellerde, gönül rahatlığıyla doğumlarını gerçekleştirebiliyorlar. Yapışık plasentalı anne adayları, sezaryen doğumlarını rahatlıkla yapabiliyor. Hatta normal sınırlarda kan kaybı ile sezaryen doğum gerçekleşebiliyor. Yapışık Plasenta hakkında doğru bilinmesi gerekenleri, “400 civarında yapışık plasenta doğumu gerçekleştiren” Prof. Dr. Ateş Karateke’ye sorduk.
Plasenta nedir?
Plasenta, hamilelik boyunca anne ile bebek arasındaki besin alışverişini sağlayan, rahim içerisinde bebekle birlikte büyüyen ve doğumdan hemen sonra vücut dışına atılan kesedir. Anne karnındaki bebek, gebelik boyunca göbek kordonu vasıtasıyla plasentaya bağlı olarak yaşar. Doğumdan sonra göbek kordonunun kesilmesiyle bebeğin plasenta ile olan bağı sona erer.
Plasenta ne zaman oluşur?
Hamileliğin ilk haftalarında hücreler embriyoyu oluşturmak üzere bölünmeye başladığında, bazı hücreler de plasentayı oluşturacak şekilde ayrışırlar. Amniyon kesesinin içinde bebek büyürken, şekillenen göbek kordonu ile bağlı olduğu plasenta da gelişimini sürdürür. Hamileliğin 4. haftasına gelindiğinde, vücutta yükselmeye başlayan hamilelik hormonları bebeğin gelişimini desteklediği gibi, plasentanın gelişimini de destekler ve kese içerisinde bebek ve plasenta eşzamanlı olarak büyümeye devam eder. Hamileliğin son haftalarında plasenta, ortalama 190 mm çapına ulaşır. Yaklaşık 23 mm kalınlığındadır ve 510 grama yakın bir ağırlığı vardır. Bebek doğduktan sonra, plasenta da görevini tamamlayarak rahim dışına çıkar.
Plasenta ne işe yarar?
Plasenta temelde bebeğin beslenmesinden sorumludur. Annenin sisteminden bebeğe aktarılan tüm besinler, plasenta ve göbek kordonu aracılığıyla bebeğe ulaşır. Aynı zamanda plasenta, bir salgı bezi olarak da işlev görür ve hamilelik hormonlarının salgılanmasından sorumlu olarak da işlev gösterir. Anne rahmindeki kan, rahimdeki damarlar aracılığıyla plasentaya ulaşır ve burada toplanır. Plasentanın kendine özgü hücresel sistemi sayesinde, annenin kanı ile bebeğin kanı hiçbir zaman birbirine karışmaz. Anne karnındaki bebek (fetüs), ihtiyaç duyduğu tüm oksijeni, suyu, vitamin ve mineralleri plasenta yoluyla alır ve bünyesindeki tüm atık maddeleri yine plasenta vasıtasıyla dışarı atar. Ceninin kendi organları gelişimini tamamlayana kadar plasenta; akciğer, karaciğer ve böbreklerin görevini üstlenir. Plasenta, gebeliğin devamını sağlayan hormonların üretiminden de sorumludur. Aynı zamanda bebeğin vücut ısısını da dengelemektedir.
Gebelikte yapışık plasenta ile ilgili neler söylersiniz?
Normal şartlarda plasenta, çok hafif bir şekilde rahim duvarına yapışık olacak şekilde gelişir. Özellikle daha önce sezaryen veya myomektomi operasyonu geçiren kadınlarda plasentanın rahim duvarına ve çevre organlara özellikle idrar torbasına yapışık olma olasılığı artmaktadır. Sezaryen sayısı artıkça bu risk artmaktadır. Plasentanın rahim ağzını kapatacak şekilde yerleşmesi riski olağanüstü artırmaktadır. Bu tür vakalar gerekli önlemler alınmadan ve deneyimli hekimler tarafından yapılmadığı durumlarda anne ölümlerinin günümüzde en önemli nedenleri arasındadır. Plasentanın rahim ağzını kapatıyor olması ve yapışık olması gebeliğin 20. Gebelik haftasına kadar mutlaka tespit edilmeli ve gebelik takipleri bu duruma uygun yapılmalıdır. Bu durumlarda gebelik normal zamanından önce sezaryen doğumla sonlandırılacağı için bebeğin akciğerlerini geliştirici ilaçlar zamanında uygulanmalıdır. Gebelik genelde 34-37 haftalar arasında sonlandırılmaktadır. Bu sebeple bebeğin yoğun bakımda bir süre bakılması gerektiği aileye anlatılmalıdır. Annenin zor bulunan kan grubuna sahip olması durumunda kan hazırlığı sezaryen operasyonundan önce yapılmalıdır. Bu önemler alındığında bu operasyonlar herhangi bir risk bebek ve anne için alınmadan yapılabilmektedir.
Plasenta previa nedir?
Plasentanın rahim ağzına yakın olacak şekilde yerleşmesidir. Bu durumda doğum kanalı plasenta tarafından kapatıldığı için vajinal doğum mümkün olmaz, sezaryen ameliyatı gerekir. Yapışık plasentanın da en önemli nedenidir. Zamanında bilinmeli ve gebelik boyunca gebe hanım istirahat ettirilmeli ve rahim ağzına zarar verecek her türlü zorlanmalardan korumalıdır. Kanamalar hem anne ve hem de bebek için çok zararlı olabilir.
