Mehmet ATASEVER
S.B. Strateji Geliştirme E.Bşk/KİK E.Üyesi
Simdata Danışmanlık Y.K.B.
http://www.mehmetatasever.org
17 Mayıs 2024 tarihli ve 32549 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tasarruf Tedbirleriyle İlgili 2024/7 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nde kamu kurum ve kuruluşlarının harcamalarında tasarruf sağlanmasına, bürokratik işlemlerin azaltılmasına ve kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasına ilişkin tedbirlere yer verilmiştir.
Anılan Genelge’de 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’na tabi veya istisna kapsamındaki alım ve ihalelerle ilgili olarak;
- İhale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurların dâhil edilmeyeceği,
- Kamu kurum ve kuruluşlarının, yapacakları alımlarda ölçek ekonomisinden yararlanarak ihtiyaçların daha düşük maliyetlerle temini amacıyla ortak alım yoluyla tedariki yaygınlaştıracakları,
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından 3 yıl süreyle yurt içinde ve yurt dışında hiçbir şekilde yeni hizmet binası yapılmayacağı veya bu amaçla arsa veya arazi satın alınmayacağı,
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca 3 yıl süreyle her ne şekilde olursa olsun yeni taşıt edinilmeyeceği,
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca hizmet alımı suretiyle kullanılan mevcut taşıtların, sözleşme süresi sonunda izin alınmadan yeniden kiralanmayacağı,
- Kamu kurum ve kuruluşlarının şoför ihtiyacının hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi sözleşmelerine dayalı olarak karşılanmak yerine, öncelikle 17/3/2006 tarihli ve 2006/10194 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Taşıtları Sürebilecek Kamu Görevlilerinin Belirlenmesine İlişkin Esas ve Usuller çerçevesinde resmî görevi ifa etmek üzere taşıta ihtiyaç duyan kamu görevlilerinin görevlendirilmesi suretiyle karşılanacağı,
- Genelge kapsamında edinimine izin verilen taşıtların, kullanım süresi ve maliyet analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle temin edileceği,
- Hizmet aracı olarak kullanılacak taşıtlarda baz veya standart donanımlı, yerli ve elektrikli, binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 1600 cc ve altındaki motor hacimli, işletme maliyetleri düşük ve ekonomik olan taşıtların tercih edileceği; ayrıca hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı yeni araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve station wagon cinsi taşıtlarda 10 yaşını, diğer taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verileceği,
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca zorunlu haller hariç olmak üzere 3 yıl süreyle büro malzemesi, makine ve teçhizat, tefrişat, bilgisayar ve donanımı ile benzeri demirbaş alımı yapılmayacağı,
- Doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale usullerinin uygulanacağı,
- Kamu alımlarında, enerji verimliliği yüksek projeler ile enerji kullanımı düşük olan ürünlerin tercih edileceği,
- Toplu taşıma olmayan yerlerde personel servisi temininin hizmet alımı suretiyle sağlanması durumunda; ihale şartnamelerinde araç yaşı kriteri belirlenirken model yılı yeni araçlar yerine maliyet tasarrufu sağlayacak şekilde 6/2/2004 tarihli ve 2004/6801 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliğine uygun olarak model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verileceği, hususları düzenlenmiştir.
Ayrıca, Genelgenin yayımlandığı 17 Mayıs 2024 tarihi itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir.
- B.Kamu İhale Mevzuat Değişiklikleri
Kamu İhale Kurumu tarafından hazırlanan Kamu ihale mevzuatında değişiklik yapan Yönetmelik ve Tebliğler 18/5/2024 tarihli ve 32550 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Yapılan mevzuat değişiklikleri ile kamu ihale işlemlerinde önemli yenilikler yapılmıştır.
Değişiklik yapılan mevzuatlar şunlardır;
- Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
- İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
- Danışmanlık Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Danışmanlık Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Hizmet Alımları Muayene ve Kabul Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Kamu Alımlarının Elektronik Ortamda Yapılmasına İlişkin Uygulama Yönetmeliği
- Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Mal Alımları Denetim Muayene ve Kabul İşlemlerine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
- Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Söz konusu mevzuat değişiklikleri ile;
- İlanı veya duyurusu 15/6/2024 tarihi ve sonrasında yapılacak ihaleler bakımından;
- Yüklenicinin iş ortaklığı olduğu durumlarda, sözleşmenin yürütülmesi sırasında ortaklık oranlarının hangi durumlarda değiştirilebileceğine,
- İş deneyim belgesinin, yüklenicinin ünvan değiştirmesi, tür değiştirmesi veya devralma ya da yeni şirket kurma yoluyla birleşmesi durumlarında nasıl düzenleneceğine,
- Fiyat dışı unsurların kullanımına işlerlik kazandırılmasına ve etkinliğinin artırılmasına,
- Aşırı düşük teklif açıklama sürecinin iyileştirilmesine,
- Yapım işleri ihalelerinde, sınır değerin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin açıklama istenmeksizin reddedilmesine ilişkin mevcut durumda uygulanan parasal tutarın (yaklaşık maliyeti eşik değerin üçte birinin altı olan ihaleler) eşik değerin yarısına yükseltilmesine,
- Mal alımı ihalelerinde demonstrasyon ve numune değerlendirme usullerine,
- Hizmet alımı sözleşmelerindeki aykırılık halleri ve cezalara,
- Kısmi teklife açık ihale edilen hizmet alımı ihalelerinde her bir kısım için ayrı ayrı sözleşme imzalanmasına,
- Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında, birim fiyat teklif cetvelinde personel için ayrı satır açılması ve işçilik giderine yer verilmesi hususunda zorunluluk getirilmesine, personel için öngörülen maliyetin sözleşme gideri ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyetinin altında olamayacağına,
- Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında sözleşme giderleri ve genel giderlerin (damga vergisi vs.) hesaplanmasına,
- Hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı hesabında kullanılmak üzere ağırlık oranlarını gösterir sabit katsayıların belirlenmesinde dikkat edilecek hususlara,
- Pazarlık usulü ile ihale edilen ve ilanı zorunlu olmayan ihalelerde, ihaleye teklif vermeye davet edilen isteklilerin, davet edilmeyen gerçek/tüzel kişiler ile iş ortaklığı/konsorsiyum oluşturabileceğine,
- Anonim şirketlerde, ilgili mevzuatına göre yapılan işlemler sonucunda ortaklar ve ortaklık oranlarının değişmemesi şartıyla bu değişikliklere ilişkin belgelerin EKAP’a yüklenmemesi durumunda tekliflerin değerlendirme dışı bırakılmayacağına,
Yönelik düzenlemeler yapılmıştır.
- İlanı veya duyurusu 1/10/2024 tarihi ve sonrasında yapılacak ihaleler bakımından;
- İhaleye katılım engeli olan kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcunun üst limitinin 5.000,00 TL (beşbinTürkLirası) olarak belirlenmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.
- Ayrıca, ihale, alım ve sözleşme süreçlerinde Elektronik Kamu Alımları Platformu üzerinden yürütülecek iş ve işlemleri düzenleyen “Kamu Alımlarının Elektronik Ortamda Yapılması Yönetmeliği” ile eki “Elektronik Ortamda Yapılan İhalelerde Uygulanacak Tip İdari Şartname” ve buna bağlı diğer düzenlemeler de 15/1/2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere aynı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.