Aylin ALTUNTAŞ
AA Executive Consulting Kurucusu
The Future Healthcare Conference YK Üyesi
İnsanlığın savaşa ihtiyacı yok. Daha fazla bilime, daha fazla sanata, daha fazla münazaraya ve sonrasında müzakereye ihtiyacı var.
Kuantum fiziğindeki ‘belirsizlik ilkesi – ki bu ilke bize evrendeki ter türlü cismin özelliğini hesaplayabilsek bile, bu özelliklerin asla bir tam kesinlik ile bilinemeyeceğini söyler’. Yani bir olasılığı çürüten bir yasa olmadığı sürece, herşey bir fiziksel olasılıktır.
Newton’un determinism yasasındaki herşeyin belirlenmiş olduğu ve değişmesinin mümkün olmadığı kuramıyla yola çıkan Einstein, kuantum fiziğindeki belirsizlik ilkesine ‘Tanrı evren üzerine zar atmaz’ diye karşı çıkmış; anlatılanlara göre de, diğer ünlü fizikçi Bohr onu ‘Tanrı’ya ne yapacağını söylemeyi bırak’ diyerek yanıtlamıştır. Sonuçta Einstein, Bohr’un kendi iddialarını başarıyla çürüttüğünü kabul ederek, görelilik yasalarını bulan fizikçi olmuştur.
Güzel Türkçe’mizde gerek sözcük olarak, gerekse de hayatımızda kullanmaya kullanmaya, unutulmaya yüz tutmuş -MÜNAZARA- diye bir sözcük vardır: 1.Bir konu üzerinde, belli kural ve yöntemlere uyularak yapılan tartışma 2. Divan edebiyatında zıt kavramlar arasındaki karşıtlığı anlatan yazı türü.
Bilim, sanat, teknolojideki tüm ilerlemeler, münazaraların ürünüdür. Farklı zihinler, düşünceler, edepli bir şekilde tartışılır ve bir müzakereye varılır. Hooop diğer unutulmaya yüz tutan güzel sözcüklerimiz EDEP ve MÜZAKERE…
Banksy’nin Sotheby’s’de açık artırmada 1.2 milyon Euro’ya satılan resmini herkesin gözü önünde bir kağıt doğrama makinesinde lime lime edip, yok ettiği tablosu ile alevlenen sanat çevresinde ‘Banksy gerçek iyi bir sanatçı mıdır, yoksa dünya çapında ticari bir figür müdür?’ tartışması sürerken, COVID-19 salgını sırasında Londra, Southampton Hastanesi’ne bağışladığı üstteki tablosu hastanenin acil servisine asıldı. Örümcek adam ve Yarasa adamı!!! favori listesinden çıkaran bir çocuğun hemşireyi yücelten tablosu.
“Tüm çocuklar diyor ki, Yeni bir kahramana ihtiyacımız yok!”
– Tina Turner
Kolektif zekayla hareket eden bilim insanları, 6 ay gibi bir rekor sürede COVID-19’un aşısını piyasa sürme hazırlığı içindeler. Bugün bir süper kahraman arıyorsak, o bir sağlık çalışanı olmalı… İnsanlığın savaşa ihtiyacı yok. Daha fazla bilime, daha fazla sanata, daha fazla münazaraya ve sonrasında müzakereye ihtiyacı var.
Kuantum fiziğindeki olasılıklar teorisine geri dönersek; Yıllar önce grup dinamiğiyle ilgili bir araştırma okumuştum. Bir serbest pazar ekonomisinde, satılan yiyeceklerin 5 yıl sonra kaç para olacağını araştıran araştırmacılar, toplum bilimciler ve ekonomistler gibi farklı grupların görüşlerini almışlar. 5 yıl sonra pazardaki ürünlerin fiyatlarına en yakın öngörüyü, pazarcılardan oluşan grup kazanmış. Dolayısıyla kişisel ne düşündüğümüzden ziyade, bulunduğumuz grubun ne düşündüğü senaryoda yaşama olasılığımızın yüksek olduğu sonucunu çıkarabilir miyiz?
Sağlıkla…