Türk Pediatri Kurumu’nun en köklü ve prestijli etkinliklerinden biri olan Türk Pediatri Kongresi, bu yıl 60. kez pediatri camiasını bir araya getirdi. 7-11 Mayıs tarihleri arasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde düzenlenen kongrenin bu yılki teması ‘Pediatri’nin Değişen ve Zorlaşan Yüzü’ oldu. 2 binden fazla çocuk hekiminin katıldığı kongrede, farklı başlıklardaki oturumlarda 300’ün üzerinde konuşmacı ve başkan görev alarak kongreye doğrudan destek verdi. Pediatride artan zorluklara dikkat çekilen kongrede ayrıca çocuklarla ilgili Türkiye genelinde yapılan bilimsel bir çalışmanın sonuçlarına da yer verildi.
Kongre çerçevesinde düzenlenen basın toplantısına; Türk Pediatri Kurumu Başkanı Prof. Dr. Özgür Kasapçopur, Prof. Dr. Fügen Çullu Çokuğraş, Prof. Dr. Ömer Faruk Beşer, Prof. Dr. Nur Canpolat, Prof. Dr. Haluk Çokuğraş, Prof. Dr. Kenan Barut, Prof. Dr. Ertuğrul Kıykım, Prof. Dr. Metin Aydoğan, Doç. Dr. Esra Özek Yücel, Prof. Dr. Çiğdem Aktuğlu Zeybek katıldı.
Basın toplantısında konuşan Türk Pediatri Kurumu Başkanı Prof. Dr. Özgür Kasapçopur, dünyanın her yerinde çocuklarla ilgili sorunlar yaşandığını ancak ülkemizin kendine özgü koşullarından dolayı daha ciddi sıkıntılar bulunduğunu ifade etti. Prof. Dr. Kasapçopur çocuklarda entelektüel gelişimin sağlanması, bağışıklık sisteminin gelişmesi ve tüm organların sağlıklı gelişimi açısından önemli olan ilk 5 yaştaki beslenmenin çok mühim olmasına rağmen, Türkiye’de beslenme bozukluğunun yüzde 16’lara çıktığının tespit edildiğini söyledi. Prof. Dr. Kasapçopur, Türkiye’de 7 binin üzerinde çocuk hekimi bulunduğuna dikkat çekerek, kongrede hem hekimlerin hem de çocukların geleceği hakkında önemli oturumlar gerçekleştiğini söyledi.
“Çocuklardaki obezite oranı ABD ile aynı düzeyde”
Türk Pediatri Kurumu Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ömer Faruk Beşer de beslenme bozukluğunun iki tarafı olduğunu ifade ederek, “Biri besini bulamamak, yeteri kadar tüketememek, zayıf kalmak ve büyüyememekle ilgili. Diğeri ise besin bulunsa da içeriğinin uygun olmamasıyla ilgili problemler. Araştırmamız gösteriyor ki Türkiye’de her 5 çocuktan biri malnütrisyon yani yeme bozukluğu yaşıyor. Bunun içinde obezite diye tanımladığımız sorunun oranı yüzde 10-15 arasında ki bu da ABD’deki çocuklarla aynı düzeyde. Deprem bölgelerinde bu oran daha da fazla. Beslenme bozukluğundan kronik olarak etkilenme oranı yüzde 16’larda seyrediyor. Bunun yüzde 12’si kadar obezite kaynaklı. 5 binden fazla çocuk üzerinde yaptığımız araştırma, batı tipi beslenmenin Avrupa ve ABD’dekilere oranla ülkemizde obezite oranlarını yükselişe geçirdiğini ortaya koyuyor” dedi. Çalışmada yer alan Prof. Dr. Fügen Çullu Çokuğraş: “1,5 yıl önce başladığımız çalışmanın sonuçlarını yurt dışındaki bir kongrede de paylaşacağız. Birçok şehirde yaptığımız bu ortak çalışmada beslenme bozukluğu yüzde 22’lere kadar yükselmiş durumda” diye konuştu.
“Hekim adaylarının tercihlerinde pediatri alt sıralara düştü”
Türk Pediatri Kongresi Başkanı Prof. Dr. Nur Canpolat kongrede değişen dünyanın çocuk hastalıklarına yansımasının konuşulduğunu belirtirken, pediatri alanındaki bir tehlikeye de dikkat çekti. Prof. Dr. Nur Canpolat: “Pediatri hekim adayları tarafından tercih edilmeyen bir branş oldu. Daha önce yüksek puan alanların tercihi durumundayken şimdi alt sıralara düştü. Bunu konuşup çözüm üretmemiz gerekiyor. Ayrıca dijital yaşamın çocuklarda yarattığı sorunları da ele alıyoruz. Hareketsiz yaşamın getirdiği duruş bozuklukları, obezite, fiziksel ve ruhsal problemlerini de burada masaya yatırıyoruz. İklim krizinin çocuk sağlığı üzerindeki etkisi de yine gündemimizde yer alıyor” diye konuştu.
“Çocuklarımıza bakacak hekim bulamayacağız”
Prof. Dr. Nur Canpolat: “Böyle bir dönemde bir yandan yoksulluğu konuşuyoruz bir yandan çocuk hekimlerinin azalmasını konuşuyoruz. Ciddi olarak bölgesel dağılım sorunu var. Onkoloji, pediatri bölümünde ciddi doktor açığı var. Son atamalara baktığımızda hiç seçilmemiş iller olduğunu görüyoruz. Sayı azaldıkça iş yükü artıyor. İş yükü arttıkça tercih iyice azılıyor. Yakında çocuklarımıza bakacak hekim bulamayacağız” dedi. Yapay zeka ile ilgili de açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Canpolat, yapay zekanın hiçbir zaman bir hekimin yerine alamayacağını ifade etti.
“Sağlık Bakanlığı Türk Pediatri Kurumu ile İşbirliği yapıyor”
Prof. Dr. Kenan Barut da Bakanlığın sorunun farkında olduğunu dile getirerek “Doğuda bazı Tıp Fakültelerinin pediatri bölümleri kapanmanın eşiğinde. Sadece birkaç doktor kaldı. Bakanlık bizden dünyadaki modelleri incelememizi istedi. Bir komisyon kurduk. ABD ve Avrupa’yı araştırdık. Gördüğümüz kadarıyla homojenizasyonu sağlama durumundayız. Bunun için de önce hekim haklarını vermek gerekiyor. Doktor dağılımının düzeltilmesi için Bakanlık ile bir çalışma yürütüyoruz” diye konuştu. Prof. Dr. Özgür Kasapçopur da, “Doğu ve Güneydoğu’da pediatride hiç asistan olmayan illerimiz var. Özendirmeyi hayata geçirirsek buraların seçilmesinde başarılı oluruz” dedi.
“Çocuk hekimleri iki kez mecburi hizmet yapıyor”
Türk Pediatri Kongresi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Haluk Çokuğraş, Türkiye’de 25 şubesi bulunan ve 1930 yılından bu yana hizmet veren köklü bir kurum olarak Türk Pediatri Kurumu’nun iki öncelikli konusu bulunduğunu söyledi. Prof. Dr. Çokuğraş “Çocuk sağlığı denildiğinde çocukla ilgili her türlü olay bu konu kapsamında olabilir. Şiddet, çocuk işçiler, taciz ve akran zorbalığı… Bu tür olaylara kurum olarak müdahale ederek süreçleri iyi yönde geliştirmek için elimizden geleni yapıyoruz” dedi.
Sayıları 8 bine yaklaşan çocuk hekimlerinin birçok ciddi sorunu bulunduğuna işaret eden Prof. Dr. Çokuğraş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ciddi bir hasta yükü ile karşı karşıyayız. Ayrıca hekimlere karşı şiddet dalgasından en fazla etkilenen grubuz. Mecburi hizmet adı altındaki dayatmaya çocuk hekimleri olarak iki kez yaşıyoruz. Önce hekim olarak mecburi hizmet yapıyoruz. Sonra yan dalda uzmanlaşmaya gidince bir kez daha mecburi hizmet yapmak durumunda kalıyoruz. Bu durumda hekimler ne zaman aile kuracak, çocuklarını nerede nasıl yetiştirecek? Dernek olarak etkimiz kısıtlı ama bu konular üzerinde çalışmalarımız devam ediyor”.
“Yeni kuşak çocuk hekimliğini tercih etmiyor”
Hem sağlıkla hem hastalıklarla uğraşan, yoğun çalışan hekim grubu olduklarını anlatan Prof. Dr. Çiğdem Aktuğlu Zeybek de, hekimlerin ciddi sıkıntıları olduğuna değindi. Dernek olarak yapabilecekleri şeylerin kısıtlı olsa da şartları zorlayarak çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Zeybek, yeni kuşağın çocuk hekimliğini tercih etmediğini kaydetti.
Çevre kirliliği
Türk Pediatri Kurumu Yönetim Kurulu üyeleri Türkiye’de hava kirliliğinin artmasının çocukların astım hastalığı ve daha fazla gribal enfeksiyonlarla karşılaşması gibi sorunları bulunduğuna da dikkat çekerken, çocuklarda ilk başta gribal enfeksiyon gibi algılanan ateşli hastalıkların genetik kaynaklı yinelenen ateşli hastalıklar arasında olabileceği ve bunun da ciddi sonuçları doğurabileceğini ifade ediyor. Prof. Dr. Metin Aydoğan, çocukların 6 yaşından itibaren hava kirliğine maruz kalarak astım hastalığına yakalandıklarını belirtti. Prof. Dr. Aydoğan, hava kirliliğinin çocuklarda astım hastalığına zemin hazırladığını sözlerine ekledi. Doç. Dr. Esra Özek Yücel de çevre kirliliğinin, iklim krizinin çocuk sağlığı üzerindeki etkilerinin kendilerinin de görevi olduğunu söyledi. Yücel bu konudaki çalışmalara decam ettiklerini söyledi.
Akran zorbalığı
Prof. Dr. Kenan Barut ise, artan şiddet eğilimlerinin çocuklara yansımasının akran zorbalığı olarak görüldüğünü belirtirken bu konuda hekimlere, ailelere ve devlete önemli görevler düştüğünü söyledi. Prof. Dr. Barut: “Akran zorbalığı sosyal medya ile arttı. Doğruyu güzeli onlara ne kadar yansıtabilirsek, topluma yansıması da o kadar iyi olur” dedi.
“Türkiye’de AB’den daha fazla pestisit kullanılıyor”
Prof. Dr. Ertuğrul Kıykım, pestisitin sağlık üzerindeki olumsuz etkisine dikkat çektiği konuşmasında Türkiye’de AB’nin ortalamasının üzerinde pestisit kullanıldığını söyledi. Prof. Dr. Kıykım, “Pestisit doğada kolay kaybolmuyor. Bu yıl attığınız pestisit 20-30 yıl dünya üzerinde kalıyor. Bunu topraktan, toprağa değen sudan, gıdalardan alabiliyoruz. Bu da çocuklarda zeka ve dikkat eksikliği hatta otizm gibi sonuçlar doğurabiliyor” şeklinde konuştu.
