Hüseyin İNCEÖZ yazdı…
Geçtiğimiz birkaç yılda sağlık hizmeti sağlama ve finanse etme konularındaki zorluklar çok fazla değişmedi ve 2017’de de değişecek gibi gözükmüyor. Fakat sektörün aktörleri bu süregelen zorlukları gündemde nasıl tutacakları ve çözüme kavuşturacakları konusunda da arayış içerisindeler. Öncelikle yaşlanan nüfus kaynaklı artan talep ve bununla ilişkili harcamalar bölgesel iyileşen masraflara rağmen kronik hastalıklar ve bunların ek hastalıklarının yaygınlaşması, maliyetli klinik yenilikler geliştirilmesi, hasta farkındalığı, bilgisi ve beklentilerinin artması, ekonomik belirsizliklerin devam etmesi, küresel sağlık sektörünü etkileyen kilit konular ve trendlerden sadece bir kaçıdır.
2015 ve 2020 arasında dünyanın büyük bölümünde sağlık harcamalarının % 2.4 ile 7.5 arasında artması bekleniyor. Ülkeler evrensel kapsam amacıyla sağlık hizmetlerine veya enstitülerine erişimi artırmak için çaba harcasa da, altyapı sorunları kamu sağlığı sisteminin mevcut hizmet ve satın alınabilirlik seviyesini koruyabilmesini güçleştiriyor. Sağlık sisteminin aktörleri gereksiz klinik ve yönetsel süreçleri kısmak ve operasyonel verimliliği arttırmak için çabalarken, diğer yandan da konsolidasyon, dikey entegrasyon, hizmetin düşük maliyetli ve geleneksel olmayan ayarlamalara kaydırılması, stratejik satın alma modelleri, yeni klinik uygulama yolları, standartlaştırılmış klinik süreçler, jenerik kullanımı, paylaşımlı hizmet merkezleri ve teknoloji girişimleri gibi maliyet kısıtlaması önlemlerini almaya devam ediyor;
Hastaların sağlığını korumak için doğru şeyi doğru zamanda yapan sağlık hizmeti kuruluşlarının ödüllendirilerek sonuç ve değer temelli ödeme programlarına yön vermede ekonomik teşvikleri yeniden planlama ve yeniden yapılandırma önemsenmelidir. Birçok ülke, yerel demografik, hükümet, klinik ve mali faktörleri benzersiz şekilde ele almak için merkezileştirilmiş sağlık yönetimi sürecinden yerelleştirilmiş bir sağlık yönetim sürecine geçiyor. Kolay hedefleri gerçekleştirdikten sonra daha ileri maliyet ve operasyonel verimlilik çalışmaları yapmayı zor bulan sağlık hizmeti sağlayıcıları, maliyet eğrisini kırmak için dikkatlerini daha dönüştürücü girişimlere yönlendirmelidirler.
Temel sağlık hizmetlerine erişiminde eksiklik ve hizmet kalitesinde varyasyon azlığı, yalnızca nüfusun çoğunun kamuca finanse edilen sağlık sistemi aldığı ülkeler değil; ayrıca gelişmekte olan pazarlar da dahil olmak üzere dünyanın büyük bir kısmında süregelen bir problemdir. Hastalığa uygun bir biçimde tanı koyacak ve tedavi edecek klinisyen eksikliği de hastaların hizmete erişimini kısıtlıyor. Mülteci krizleri, devam eden büyük çaplı ayaklanmalar ve hızlı ilerleyen hastalıkların (Ebola, Zika) yönetimi sağlık ve sosyal hizmetleri zorluyor ve dünya çapında daha fazla sağlık uzmanına talebi doğuruyor. Hükümetler, ödeme yapanlar ve sağlayıcılar arasında toplum sağlığı yönetimini daha iyi gerçekleştirmek ve sektörün ihtiyacı olan artan maliyetleri frenlemek için sosyal faktörlerin hizmet denklemine eklenmesi gerektiği de önemsenmesi gereken diğer bir husustur.
Bugünün sağlık zorlukları kompleks ve birbiriyle ilintili olması nedeniyle; çok yönlü, işbirliğine dayalı teknoloji kullanan yaklaşımlı modellerin uygulanmasının olumlu sonuçlar vermesi daha olasıdır. Kamu özel ortaklığının kullanımı, sağlık altyapısındaki eksiklere çare olacaktır; erişim problemlerinin ikili kamu ve özel sağlık hizmetleri yoluyla azaltılması, teknolojinin etkin olduğu sanal hizmetlerin kullanılması potansiyel çözümlerdir. Davranışsal ve fiziksel sağlığı ilgilendiren birlikte çalışma modelleri veya sosyal faktörlere yönelik programlar hasta sonuçlarını iyileştirebilir ve maliyetleri düşürebilir. İnovasyonu geliştirmek klinik ve hedefleyen robotik cerrahi, 3 boyutlu yazıcılar, vücuda yerleştirilebilir cihazlar ve diğer dijital ve teknolojik innovasyonlar sonuçları iyileştirme ve maliyetleri düşürmede potansiyel taşıyor. Ayrıca yeni AR-GE yaklaşımları, büyük veri ve analizlerin kullanımı innovasyonlar için fırsat doğuruyor. Fakat sağlık sektörü aktörleri maliyet azaltma baskısı altındayken bunları gerçekleştirmekte zorlanıyor.
