İMHA EDİN BİLANÇONUZU ARINDIRIN
Scrap A.Ş. Kurucu/Genel Müdür
Maliye Bakanlığınca karşılıklı anlaşmak suretiyle, tayin olunan imha oranını aşmamak kaydıyla imha edilen emtianın emsal bedeli sıfır olarak kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
Malum bahar ayları detoks için en uygun zaman. Detoks, vücudun ihtiyacı olmayan ve vücutta deformasyona neden olan toksinlerin ve yabancı maddelerin vücuttan atılmasıdır.
Şirket bilançolarının da yapısında deformasyona neden olan toksinlerden arındırılması gerekmektedir. Bozulma, çürüme veya son kullanma tarihinin geçmesi gibi nedenlerle artık kullanılma imkanı kalmayan emtiayı veya amortismana tabi iktisadi kıymetleri fiilen envanterde tutmaya devam etmenin depolama ve mekan israfı gibi maliyetleri bir kenara, bilançolarda da reel olmayan bir şişkinliğe yol açmaktadır. Bu nedenle, söz konusu varlıkların imha edilmek suretiyle işletme ve bilanço dışına çıkarılması büyük önem arzetmektedir.
İmha konusunda öteden beri uygulanagelmekte olan Vergi Usul Kanununun “takdir esası” müessesesi 27 Mart 2018 tarihinde anılan kanuna 278/A maddesi eklenmek suretiyle daha esnek bir hale getirilmiştir. Şirketleri imha konusunda daha da cesaretlendirecek bu yeni düzenleme ile gereksiz bürokrasi ve zaman kaybının önüne geçilmek istenmektedir.
Özetle, imha işlemleri süreklilik arz eden mükelleflere talep etmeleri halinde Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek usul çerçevesinde ve tayin olunan imha oranı dikkate alınmak suretiyle değerlendirilebileceği hüküm altına alınmıştır.
Bu kapsamda yapılacak başvuruların, Maliye Bakanlığınca
Mükellefin geçmiş yıllardaki işlemleri,
Fiili üretimi, satış ve imha süreçleri ile
Sektördeki diğer mükelleflerin durumu,
Yetkili idare, oda ve kuruluşların görüşleri
de dikkate alınmak suretiyle değerlendirileceği, bu değerlendirme neticesinde, Maliye Bakanlığınca karşılıklı anlaşmak suretiyle, tayin olunan imha oranını aşmamak kaydıyla imha edilen emtianın emsal bedeli sıfır olarak kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
Yukarıda sıralanan kriterlere göre karşılıklı olarak belirlenecek imha oranının hangi emtiaya uygulanabileceği, uygulama süresinin ne olacağı, süresinden once iptal edilme şartları gibi hususlar tebliğ ve sirküler gibi alt düzenlemelerle daha sonra Maliye Bakanlığı tarafından duyurulacaktır.
Kısaca, özellikle kimyevi ürün, ilaç, gıda gibi bozulma ve çürümeye maruz kalan ve belirli bir zaman diliminde tüketilme zorunluluğu bulunan ürünleri envanterinizde barındırıyor iseniz ve imha işlemini düzenli aralıklarla tekrarlamak durumundaysanız, bundan sonra her bir imha işlemi için takdir komisyonuna emsal bedel tayini için başvuruda bulunmayacak, anlaşmaya varılan imha oranı üzerinden imha işlemini gerçekleştireceksiniz. Bu noktada ortaya çıkan ve alt düzenlemelerde açıklığa kavuşturulması gereken sorun; bazı dönemlerde imha oranından fazla imha edilecek emtiası bulunan firmalar
imha oranını aşan kısım için eskiden olduğu gibi takdir komisyonuna mı müracaat edecekler?
imha oranı aşılmasından dolayı imha edilecek emtianın tamamı için mi takdir komisyonuna müracaat edecekler?
imha oranını aşan kısım kanunen kabul edilmeyecek mi?
Bu sorular önümüzdeki günlerde yayımlanacak tebliğ ile cevap bulacaktır kanaatindeyim.
İmha Edilen ATİK’e İlişkin KDV Sorunu da Ortadan Kaldırılmalıdır!
VUK’na 278/A maddesinin eklenmesinin hemen ardından KDV Kanununun 30’uncu maddesinde de bir düzenlemeye gidildi. Yeni düzenlemeye kadar gerek faydalı ömürleri tamamlandıktan sonra gerekse faydalı ömürlerini tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslimi yapılan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait indirilen KDV tutarını ATİK’in zayi olduğu veya istisna kapsamında tesliminin yapıldığı döneme ait KDV Beyannamesinde ilave edilen satırda beyan ediyorduk. Bir başka ifadeyle; ATİK’in imali, inşası veya iktisabı esnasında indirdiğimiz KDV’yi zayi olmasıyla beraber KDV beyanımıza ekliyorduk. KDV Kanununun 30’uncu maddesinin “c” bendine eklenen parantez içi hüküm ile faydalı ömürleri tamamlandıktan sonra zayi olan veya istisna kapsamında teslimi yapılan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait yüklenilen KDV’nin tamamının indirilebileceği, faydalı ömrünü tamamlamadan zayi olan veya istisna kapsamında teslimi yapılan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait yüklenilen KDV’nin ise kullanılan süreye isabet eden kısmı indirilebilecek, kalan kısım için KDV indirimi yapılamayacaktır.
Örneğin; 50.000TL iktisap bedeli ile envantere dahil edilen faydalı ömrü beş yıl olan bir demirbaşın üçüncü yılın sonunda zayi olması durumunda, KDV beyannamesinde yapılacak işlem aşağıdaki gibi olacaktır:
İktisap dolayısıyla indirilen KDV (50.000 x %18) 9.000 TL
Faydalı Ömür 5 Yıl
Faydalı Ömrünün Tamamlanmasına Kalan Süre 2 Yıl
İlave Edilecek KDV ((9.000 / 5) x2) 3.600 TL
Yukarıdaki örnekte, zayi olan demirbaş dolayısıyla iktisap sırasında indirilen 9.000 TL KDV’nin 5.400 TL’lik kısmının indirimi kabul edilecek, 3.600 TL ise ilave edilecek KDV tutarına dahil edilecektir. Bu yerinde değişikliğe yayımlanacak tebliğ ile eklenmesi gereken husus İMHA işleminin de ZAYİ kapsamına alınmasıdır.
