79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı veya satış tutarı tespit tutanağı düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulacaktır.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek sure tiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”
79.2.4. Tutanakların ilan/davet tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay veya bundan önceki üç ay içindeki bilgiler esas alınarak düzenlenmesi zorunludur. Örneğin; ilan tarihi 10.03.2024 olan ve açık ihale usulü ile yapılan bir ihalede ilan tarihinin içinde bulunduğu aydan önceki üç ay olan “01.12.2023-29.02.2024” veya bundan önceki üç ay olan “01.09.2023-30.11.2023” aralığına ilişkin tutanaklar sunulur.” açıklamaları yer almaktadır.
Konu ile ilgili Güncel Kamu İhale Kurulu Kararına Göre;
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde
“2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: MR cihazı Görüntüleme hizmet alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e)Miktarı: 36 Aylık MR cihazı Görüntüleme Hizmet alımı/90.000 Tetkik …” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almıştır.
……… Devlet Hastanesi Başhekimliği tarafından 18.08.2025 tarihinde yapılan “Mr Cihazı Hizmet Alımı” ihalesine 4 isteklinin teklif verdiği, sınır değerin altında teklif veren ……. Tıbbi Sist. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ……………. Sağ. Hizm. A.Ş.ye EKAP üzerinden gönderilen 18.08.2025 tarihli ve “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazılar ile “… MR Cihazı hizmet alımı işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 25.08.2025 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 25.08.2025 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.
Açıklama:
Cihaz kullanım bedeli
Cihaz kurulum maliyeti
Cihaz bakım finansal maliyeti” ifadelerine yer verildiği, idarece yapılan aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda anılan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamaların uygun görüldüğü, 27.08.2025 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin ……….. Tıbbi Sist. San. ve Tic. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak ………. Sağ. Hizm. A.Ş.nin belirlendiği, başvuru sahibinin sınır değerin üzerindeki ilk geçerli teklif sahibi olduğu anlaşılmıştır.
Yapılan incelemede, idarece belirlenen önemli maliyet bileşenlerine ilişkin olarak başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde ……… Tıbbi Sist. San. ve Tic. Ltd. Şti. ve …….. Sağ. Hizm. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgeler incelendiğinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
– ……… Tıbbi Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında manyetik rezonans kullanım maliyetinin tevsiki amacıyla ………. Medikal Teknik Mustafa Çetmili’den alınan 19.08.2025 tarihli kiralama fiyat teklifinin sunulduğu, cihaz kurulum maliyetinin tevsiki amacıyla ………… Mim. İnş. Ltd. Şti.den alınan 19.08.2025 tarihli fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat tekliflerinin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2025) tarih ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile meslek mensubunun imza, kaşe ve iletişim bilgileri ile TURMOB kaşesinin bulunduğu, fiyat tekliflerinin ekinde meslek mensubuna ait faaliyet belgeleri, fiyat teklifi veren kişilere ait oda kayıt belgelerinin sunulduğu,
– ………. Sağ. Hizm. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 1.5 Tesla MR cihazı (kurulum, montaj ve MR uyumlu ekipman/cihazlar dahil) kiralama hizmet giderinin tevsiki amacıyla ……….. Teknoloji Med. Ür. Serv. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2025) tarih ve (01) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile meslek mensubunun imza, kaşe ve iletişim bilgileri ile TURMOB kaşesinin bulunduğu, anılan fiyat teklifinin dayanağı olarak 21/08/2025 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu, 1.5 Tesla MR cihazı yedek parça dâhil bakım giderinin tevsiki amacıyla ……… Teknoloji Med. Ür. Serv. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti.den alınan fiyat teklifi sunulduğu, fiyat teklifinin üzerinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (21/08/2025) tarih ve (02) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresi ile meslek mensubunun imza, kaşe ve iletişim bilgileri ile TURMOB kaşesinin bulunduğu, anılan fiyat teklifinin dayanağı olarak 21/08/2025 tarih ve 2 sayılı satış tutarı tespit tutanağının sunulduğu görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatı uyarınca aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında istekliler tarafından teklif edilen ürünlere/cihazlara ilişkin açıklama yapılması gerektiği yönünde bir düzenleme bulunmadığı, hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük teklif sahibi istekliler tarafından teklif edilen fiyatların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde sayılan yöntemler ile açıklanması gerektiği, bu aşamada önemli olan hususun teklif edilen fiyatlar ile işin yapılabilirliğinin kanıtlanması olduğu anlaşılmaktadır.
Bu çerçevede yapılan incelemede ……….. Sağ. Hizm. A.Ş. tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idarece belirlenen önemli maliyet bileşenleri için öngörülen fiyatların tevsiki amacıyla sunulan fiyat tekliflerinin ve dayanağı olan tutanakların Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına uygun olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının anılan istekli açısından yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Diğer taraftan, …………Tıbbi Sist. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından fiyat tekliflerinin dayanağı olan satış tutarı tespit tutanaklarının açıklama kapsamında sunulmadığı görüldüğünden, anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.1’inci maddesine uygun olmadığı ve teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
