Erzurum’da iki sağlık çalışanı ve bir mühendisin geliştirdiği, taşıma haznesindeki kan torbası ve tıbbı malzeme ile bir saat havada kalabilen “Hızır” adı verilen drone, acil kan ya da tıbbı malzeme ihtiyacı olan hastaların imdadına yetişecek. Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesinde (BEAH) görevli iç hastalıklar ve hematoloji uzmanı Dr. Can Özlü ve kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı Dr. Sami Engin Muz’un yanı sıra makine mühendisi ve insansız hava aracı operatörü Hilmi Sefa Yangal, acil kan ihtiyacı bulunan hastalar için proje başlattı.
Büyükşehirlerdeki trafik sorunu ve kırsal kesimde coğrafi şartlar düşünülerek sağlık kuruluşları arasında hava yolu ile kan nakli gerçekleştirilmesi için geliştirilen “Hızır” adlı proje ile kan ürünlerinin yanı sıra ilaç, serum, panzehir gibi diğer tıbbi malzemelerin de taşınması da planlandı. Yaklaşık bin metre yüksekliğe çıkıp saatte 50 kilometre hıza ulaşarak 25 kilometrelik uçuş mesafesine sahip olan “Hızır” adlı drone, kan ürünü temininde güçlük yaşanan bölgelerde hızlı ve etkin kan nakli yaparak hayat kurtaracak.
Dr. Can Özlü, hastanenin helikopter pistinde düzenlenen tanıtım toplantısında, kan ürünlerinin hastalara ulaştırılmasında sorunların yaşandığını söyledi. Kan ürünlerinin taşınmasının, özellikle trafik sorunu yüzünden büyükşehirlerde, coğrafi şartlar nedeniyle de kırsal kesimde büyük sorun olduğunu belirten Dr. Özlü, “Bu nedenlerle kanamalı ve ağır travması olan insanlarımızın kan ihtiyacı nedeniyle hayatını kaybettiğini gördük. Hava yolunu kullanarak en hızlı şekilde kan naklinin yapılması için Hızır adını verdiğimiz drone sistemini geliştirdik” dedi. “Hızır”ın ağırlığı kadar tıbbi ürün taşıyabildiğini ifade eden Dr. Özlü, cihazın yaklaşık 1 saat havada kalıp taşıma yapabildiğini kaydetti.
Dr. Can Özlü, Hızır’ın tek seferde 20 ünite kan nakledebildiğini belirterek, şu bilgileri paylaştı: “Hızır’ın taşıma haznesi büyük ve kullanışlı. Hızır bu özelliklerinin yanı sıra ilaç ve tıbbi ürünler de taşıyor. Hızır’ın teknik aksamına elektroşok sistemini uygulamayı düşünüyoruz. Bu şok sistemi sayesinde kalp krizi geçiren kişilere de drone ile müdahale edilebilecek. Hızır, başta organ ve kan ürünlerin yanı sarı ilaç, panzehir gibi tıbbi ürünleri de ilgili merkeze ulaştırıyor.”
Dr. Sami Engin Muz ise Hızır’ın, ihtiyaç ve talebe göre şehrin farklı bölgelerine hareket edebildiğini söyleyerek, “Kan merkezinde hazırlanan kan, kapsül içerisine yerleştirilerek Hızır’ın hangarına konuluyor. Hızır kodlanıp ihtiyaç sahibi olan hastanın yattığı hastaneye geliyor. Hastanedeki sisteme entegre şekilde gelen Hızır’daki kan hastaya ulaştırılıyor” şeklinde konuştu.
