Kardiyak biyobelirteçleri nedir?
Kardiyovasküler hastalık (CVD), kalp ve kan damarı bozukluklarından kaynaklanır ve koroner kalp hastalığı (kalp krizi), serebrovasküler hastalık (felç), yüksek kan basıncı (hipertansiyon), periferik arter hastalığı, romatizmal kalp hastalığı, konjenital kalp hastalığı ve kalp yetmezliğini içerir.
Kardiyovasküler hastalığın ana nedenleri tütün kullanımı, fiziksel hareketsizlik, sağlıksız beslenme ve alkol kullanımıdır.
WHO’ya (Dünya Sağlık Örgütü) göre, kardiyovasküler hastalıklar (CVD) küresel çapta bir numaralı ölüm nedenidir; her yıl başka nedenlerden daha fazla insan kardiyovasküler hastalıklardan (CVD) ölmektedir.
Kardiyovasküler hastalık yükü, denetlenmeden bırakılırsa, küresel finansal ve sağlık hizmeti sistemlerini etkilemeye devam edecektir. ¹
Kardiyak biyobelirteçlerinin en önemlilerinden birisi “Yüksek Hassasiyetli Troponin I (TnIH) Testidir.”
Göğüs kafesimizde bulunan kalbimiz günde ortalama 100 bin defa kasılıp gevşeme hareketi yaparak kanın damarlar aracılığı ile tüm vücudumuza dağılmasını sağlar. Kalbi besleyen atardamarlarda zamanla yağ ve kolestrol birikimi nedeni ile plak oluşabilir ve zamanla bu plak tabakaları damarları daraltır ve çatlaklar oluşturur. Bu çatlaklarda biriken kan pıhtılaşır ve damar tıkanıklığına neden olur. Damar tıkanıklıklarında kalp kanı vücuda pompalamak isterken kasılır ve kalp kaslarında hasara neden olur. Bu durum Kalp Krizi olarak nitelendirilirken sürekli devam eden göğüs ağrısı ile fark edilir ve bu durumdaki kişi en hızlı bir şekilde hastanelerin Acil departmanlarına götürülmelidir.
Acil Laboratuvarına göğüs ağrısı ile başvurulduğu zaman ilk yapılan test Troponin testidir. Kalp kasının kasılması sonucunda kana salınan bu mükemmel hormon kalp krizi belirteci olarak çok önemli bir hormondur. Kalp krizi geçiren bir insanda Troponin seviyesi normal aralıkların üzerinde çıkar. İlk 24 saatte maksimum noktaya çıkan Troponin I hormonu 24 saatlik pik seviyesinden sonra 1 hafta boyunca yavaş yavaş düşmeye başlar. Acilde ilk kan Troponin seviyesi yüksek çıkan bir hastadan geleneksel Troponinlerle 6 saat sonra tekrar kan alınır ve değerin daha yüksek olması beklenir. Sürekli yükselen değer kalp krizini doğrulayacak anjiyo gibi girişimsel yöntemlerle damar açılmaya ve hasta kurtarılmaya çalışılacaktır. Kalp krizi nedeniyle meydana gelen ölümlerin çoğunun kalp krizi başladıktan sonraki birkaç saat içerisinde olduğu düşünülürse ilk kan alındıktan sonra zamanla yarışın ve konulacak teşhisin ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Kalp krizi geçiren hastaların geleneksel Troponin I ile 6 saat bekletilerek tekrar kan alınması ve ilk sonuç ile ikinci sonuç arasında Troponin seviyelerinde yükseklik olup olmadığının karşılaştırılması insan hayatını tehdit eden bir durumda çok uzun bir zaman dilimi olarak nitelendirilebilir. Bu sebeple “Yüksek Hassasiyetli Troponin I (TNIH)” testi çıkarmıştır.
TNIH testi ile “1 saat algoritmasında” ilk alınan numunede çıkan sonuç ile 6 saat hastayı bekletmek yerine 1 saat sonra tekrar alınan kandan yapılan analizde daha fazla yükselen bir Troponin I seviyesi hastanın kalp krizi geçirdiğini göstermektedir. Yüksek negatif sonuç doğruluk yüzde değeri olan TNIH testi ile hasta, daha erken evine taburcu edilebilir bu da doktorlar daha fazla zaman kazandırır. Diğer taraftan ise hem hastaneler hem de ülkemize hastanın hastanede geçirdiği her bir dakikanın ciddi maliyeti düşünüldüğünde önemli bir tasarruf imkânı sağlanmaktadır.
Referanslar:
- https://www.sciencedaily.com/releases/2017/02/170214162750.htm